Ponad 70% powierzchni Ziemi pokryte jest wodą. Woda jest podstawą wszelkiego życia na Ziemi. Nie jest więc zaskoczeniem, że wszystkie żywe organizmy na tej błękitnej planecie potrzebują wody. Woda spełnia wiele funkcji. Jest podstawową koniecznością, domem i globalnym zasobem. Działa również jako korytarz transportowy, regulator klimatu i korytarz transportowy. W ciągu ostatnich dwóch stuleci woda stała się celem wielu zanieczyszczeń. Niedawno odkryto "kopalnię" bogatą w minerały, które również można eksploatować. Musimy zasadniczo zmienić sposób, w jaki korzystamy z wody i oczyszczamy ją, aby nadal czerpać korzyści z czystej wody, niezanieczyszczonych rzek i oceanów.
Woda jest domem dla milionów gatunków. Są wśród nich mikroorganizmy tak małe jak kilka mikronów, aż po wieloryby błękitne, które mogą osiągać 30 metrów długości i ważyć do 200 ton. Każdego roku w głębinach oceanów odkrywane są nowe gatunki. Klimat zależy również od mórz i oceanów. Są one największymi pochłaniaczami dwutlenku węgla i zatrzymują dwutlenek węgla z naszej atmosfery. Prądy oceaniczne są w stanie ogrzewać i chłodzić różne regiony, czyniąc je bardziej przyjaznymi do życia. Woda wyparowująca z ciepłych oceanów może być zwrócona w postaci deszczu lub śniegu, aby podtrzymać życie na lądzie.
Woda jest zasobem, którego nasze ciała potrzebują do prawidłowego funkcjonowania. Jest to również zasób, z którego korzystamy każdego dnia. Woda jest używana w naszych domach do czyszczenia, gotowania, prania i spłukiwania. Woda jest używana do produkcji naszego jedzenia i ubrań, a także telefonów komórkowych, samochodów i książek. Woda jest używana do budowy domów, szkół, dróg, ogrzewania budynków i chłodzenia elektrowni. Oświetlamy nasze domy i miasta za pomocą energii elektrycznej wytwarzanej przez ruch wody. Aby ochłodzić się w letnie upały, możemy zażyć kąpieli w oceanie lub pospacerować wzdłuż linii brzegowej.
Woda może być również wykorzystywana do przemieszczania ludzi i towarów. Jest to naturalna sieć transportowa, która łączy miasta wzdłuż rzek i miasta śródlądowe na całym świecie, umożliwiając globalny handel. Nasze laptopy, ziarna kawy i t-shirty, które zostały wyprodukowane w Azji, Afryce lub obu Amerykach, mogły zostać przetransportowane do Europy statkami. Woda jest niezbędna w każdym aspekcie naszego życia.
Sposób, w jaki używamy i traktujemy ten cenny zasób, może mieć negatywny wpływ na nasze zdrowie, jak również na zdrowie wszystkich organizmów żywych, które są od niej zależne. Na jakość i dostępność wody nieustannie wpływają zanieczyszczenia, nadmierna eksploatacja, zmiany fizyczne w siedliskach wodnych, zmiany klimatyczne i inne czynniki.
Zmieniamy naturę wody
Właściwości wody prawie zawsze ulegają zmianie, gdy jest ona pobierana ze swojego źródła i wykorzystywana. Regulujemy przepływ rzek, tworzymy kanały łączące morza i rzeki, a także budujemy tamy i obwałowania, aby zaspokoić potrzeby związane ze zużyciem wody. Woda gruntowa z warstw wodonośnych może być transportowana setki kilometrów, aby dotrzeć do naszych domów. Woda może zostać zanieczyszczona chemikaliami, takimi jak fosforany w środkach czystości, plastikowe mikrogranulki i olej kuchenny. Nawet po zaawansowanym oczyszczaniu ścieków, niektóre zanieczyszczenia i substancje szkodliwe mogą nadal pozostawać w wodzie. Woda używana w rolnictwie może zawierać pozostałości pestycydów i nawozów. Część wody o zmienionych właściwościach jest zwracana do zbiorników wodnych po oczyszczeniu i wykorzystaniu.
Nawet zanieczyszczenia pochodzące z atmosfery, takie jak te emitowane przez przemysł i transport, mogą trafić do rzek, jezior i mórz, wpływając na jakość wody. Sposób wykorzystania wody może mieć wpływ na temperaturę i zasolenie oceanu. Woda używana do chłodzenia w sektorze energetycznym może być cieplejsza niż woda pobierana z zewnątrz. Procesy odsalania mogą również uwalniać wysokie poziomy soli z powrotem do środowiska morskiego. Środowisko często otrzymuje od nas inną ilość tego, co pobiera, niż my od niego. Nie zawsze zwracamy zasoby do miejsc, z których je wzięliśmy.
Jakość wody ma kluczowe znaczenie
W ciągu ostatnich czterech dekad Europa poczyniła znaczne postępy w zakresie regulacji jakości wody, oczyszczania ścieków oraz ochrony europejskich siedlisk i gatunków słodkowodnych i morskich. Polityka UE obejmuje wodę pitną, wodę miejską, ochronę siedlisk i wyznaczanie morskich stref chronionych. Dotyczą one również powodzi, tworzyw sztucznych jednorazowego użytku i emisji przemysłowych. Ograniczają również stosowanie niebezpiecznych chemikaliów. Te konkretne akty prawne UE mogą być wspierane przez prawodawstwo i programy wykraczające poza samo prawodawstwo, takie jak siódmy program działań UE w zakresie ochrony środowiska, ramowa dyrektywa wodna i dyrektywa ramowa w sprawie strategii morskiej.
Regularne monitorowanie jakości wody w kąpieliskach w UE wykazało, że w 2017 r. około 85 proc. tych zbiorników wodnych było w stanie "doskonałym". Aby pomóc w ochronie gatunków i siedlisk morskich, na ponad 10 proc. europejskich oceanów wyznaczono morskie obszary chronione. Działania te są pozytywnym znakiem postępu. Pomimo tych wszystkich pozytywnych zmian, stan ekologiczny i chemiczny wód powierzchniowych Europy nadal budzi niepokój.
W okresie monitorowania 2010-2015 tylko 39 proc. jednolitych części wód powierzchniowych osiągnęło cel UE, jakim jest minimalny "dobry lub bardzo dobry" stan ekologiczny, a 38 proc. osiągnęło "dobry stan chemiczny". Niski stan chemiczny wynika częściowo z faktu, że zanieczyszczenia nie znikają. Woda absorbuje i transportuje zanieczyszczenia. Zanieczyszczenia te ostatecznie gromadzą się w jeziorach lub oceanach. Wiele rzek doświadczyło lub zostało dotkniętych działalnością człowieka. Wpływa to na przepływ osadów w górę rzeki i migrację ryb.
Wiele morskich zasobów rybnych jest nadmiernie eksploatowanych, co zagraża przetrwaniu całych populacji ryb. Inwazyjne gatunki obce mogą rozprzestrzeniać się za pośrednictwem transportu morskiego lub kanałów, zagrażając lokalnej przyrodzie. W odpadach morskich dominują tworzywa sztuczne. Można je znaleźć wszędzie, od Arktyki po niezamieszkane wyspy Pacyfiku. Nawet jeśli zapobiegniemy przedostawaniu się nowych zanieczyszczeń do zbiorników wodnych, nadal będziemy musieli radzić sobie z zanieczyszczeniami, które były wdychane do wody przez dziesiątki lat, a nawet wieki, jak w przypadku rtęci. Przyszłe pokolenia będą ponosić odpowiedzialność za zanieczyszczenia, które uwalniamy teraz.
Sprawdź również: Dzbanki filtrujące - dlaczego warto?
Jak radzić sobie z nadmiarem i niedoborem
Europa posiada duże zasoby słodkiej wody w porównaniu z innymi częściami globu. Zasoby te nie są jednak równomiernie rozłożone w całej Europie. Według naszych szacunków, około jedna trzecia terytorium UE jest dotknięta niedoborem wody lub bardzo jej potrzebuje. Oznacza to, że mamy do czynienia z niedoborem wody, czyli sytuacją, w której zapotrzebowanie na wodę przewyższa jej zasoby.
Przewiduje się, że zmiany klimatyczne wpłyną na dostępność wody w Europie, zwiększając presję na regiony południowe, które już teraz cierpią z powodu niedoboru wody. W innych częściach Europy częściej będą występować powodzie. Nisko położone obszary są również zagrożone podnoszeniem się poziomu mórz i falami sztormowymi. Miasta i regiony jako pierwsze podejmują działania, wdrażając środki takie jak ponowne wykorzystanie wody i ograniczenie wycieków w celu ograniczenia powodzi i szkód wyrządzonych przez wodę.
Rolnictwo jest jednym z najważniejszych sektorów gospodarki. Zużywa on znaczne ilości słodkiej wody. W rzeczywistości ponad połowę wody zużywanej w Europie Południowej można przypisać działalności rolniczej w okresie wiosennym i letnim. Popularne ośrodki turystyczne, takie jak małe wyspy na Morzu Śródziemnym, również muszą zapewnić wodę tysiącom turystów, co znacznie uszczupla i tak już ograniczone zasoby wody.
Komentarze (0)